Sökülən Aleksandr Nevski Katedralinin yeri

XIX əsrin sonu - XX əsrin əvvəllərində Bakını Aleksandr Nevskinin pravoslav kilsəsi olmadan təsəvvür etmək mümkün deyil.

Bakıda yeni böyük kilsənin tikilməsi ideyası XIX əsrin 1870-ci illərinin əvvəllərində, Rusiyadan bir çox rus fəhlələrinin köçürülməsi şəhərdə böyük miqdarda kerosin istehsalı üçün olunmağa başlayanda yaranıb.

1879-cu il iyunun 16-da Ümumrusiya imperatoru II Aleksandrın (Aleksandr Nikolayeviç Romanov) ən yüksək icazəsi ilə Rusiya imperiyasının bütün şəhərlərində Bakı şəhərində yeni kafedral kilsənin tikintisi üçün pul yığımı açıldı.

Bakıda monumental kafedralın tikintisi üçün büdcədən ayrılan vəsaiti azad edən növbəti Rusiya imperatoru III Aleksandr kafedralın öz gözəlliyi və dəbdəbəsi ilə müstəsna olmasını şərt qoydu.

1888-ci il iyulun 30-da alman memarı Robert Robert Marfeld (20.10.1852 – 1921) tərəfindən hazırlanmış yeni Bakı Pravoslav Katedralinin layihəsi təsdiq edilmişdir.

Bakı Baş Katedralinin təməlqoyma mərasimi 1888-ci il oktyabrın 8-də İmperator III Aleksandrın və onun ailə üzvlərinin Bakıya gəlişi ilə bir vaxta təsadüf etdi.

Katedralin tikintisi 10 il davam etdi və 1898-ci ilin əvvəlində tamamlandı.

Aleksandr Nevski Katedralinin uzunluğu bütün yardımçı tikililərlə birlikdə 56 metr, eni isə 45 metr idi. Günbəzin içərisinin hündürlüyü təqribən 36 metr idi. Katedral 1700 nəfər üçün nəzərdə tutulmuşdur.
8 oktyabr 1898-ci ildə Aleksandr Nevski Katedrali təqdis olundu.

Ölçüsünə görə məbəd Moskvadakı Xilaskar Məsih kilsəsindən sonra dünyada ikinci idi.

1936-cı ildə dinə qarşı mübarizə çərçivəsində Aleksandr Nevski Katedrali dağıdıldı. Bu gün də mövcud olan kilsənin bünövrəsi üzərində üç məktəb ucaldılıb: Bülbül adına musiqi məktəbi, 189 və 190 nömrəli məktəblər.